Staw biodrowy to jeden z największych stawów w ciele człowieka. Jest stawem kulistym, najbardziej ruchomym w obrębie kończyny dolnej, który zapewnia sprawne poruszanie się. Składa się z głowy kości udowej i panewki stawu biodrowego. Ból biodra pojawia się w wyniku wielu schorzeń, zwykle jako następstwo urazu, nadmiernego przeciążenia, zapaleń stawu. Jego najczęstszą przyczyną jest jednak choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego.

Biodro jest wieloosiowym stawem kończyny dolnej, który umożliwia wykonywanie wielu skomplikowanych ruchów. Odbywają się one w trzech zasadniczych płaszczyznach (strzałkowa, czołowa, poprzeczna) oraz we wszystkich płaszczyznach jako kombinacja ruchów. W zestawieniu z rozbudowanym i skomplikowanym aparatem mięśniowym staw biodrowy odgrywa zatem kluczową rolę dla funkcji lokomocyjnych człowieka. Prawidłowe ukształtowanie stawu warunkuje sprawność i płynne ruchy. Długotrwałe obciążenia mogą znacząco zmienić biomechanikę stawu i przyczynić się do zmian zwyrodnieniowych.

Ból stawu biodrowego – kiedy zgłosić się do lekarza?

Pierwszym niepokojącym symptomem może być uczucie sztywności w stawie biodrowym, które nasila się szczególnie po dłuższym siedzeniu. Najczęściej zgłaszaną dolegliwością jest jednak ból biodra, który może być skutkiem wielu czynników i w diagnostyce dużą rolę odgrywa miejsce, w którym występuje.

• Ból biodra po stronie przedniej w okolicy pachwiny może wskazywać na zmiany zwyrodnieniowe, zapalenie stawu, przepuklinę, problem dotyczący mięśni.
• Ból biodra na zewnętrznej powierzchni uda lub pośladka może wskazywać na problem dotyczący tkanek miękkich w obrębie stawu (mięśnie, ścięgna, więzadła).
• Ból biodra, który promieniuje wzdłuż tylnej powierzchni uda, może wskazywać na rwę kulszową.
• Ból biodra w okolicy zewnętrznej powierzchni pośladków może sugerować schorzenia kręgosłupa w odcinku lędźwiowo-krzyżowym.

Przyczyny bólu stawu biodrowego

Zwyrodnienie stawu biodrowego (koksartroza) to najczęstsza przyczyna bólu biodra, którą diagnozuje lekarz. Zmiany są wynikiem nieodwracalnego niszczenia chrząstki stawowej, wywołanego przewlekłym stanem zapalnym oraz przebudowy kości z tworzeniem wyrośli kostnych (osteofity). W efekcie dochodzi do zesztywnienia i stopniowego ograniczenia zakresu ruchów w stawie. Niestety, problem ten dotyczy coraz większej liczby osób, nie tylko starszych.

Do częstych schorzeń stawu biodrowego należą również:

• konflikt udowo-panewkowy,
• zespół trzaskającego biodra,
• uszkodzenie obrąbka stawowego,
• uszkodzenia chrząstki i ciała wolne.

Dolegliwości związane ze stawem biodrowym obejmują również:

• urazy i kontuzje (złamanie, zwichnięcie stawu biodrowego),
• przeciążenie mięśni lub ścięgien spowodowane m.in. otyłością, nieprawidłowym uprawianiem sportu, małą aktywnością fizyczną, zmianami hormonalnymi,
• stany zapalne stawów, m.in. choroba zwyrodnieniowa, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów,
• dyskopatia,
• rwa kulszowa.

Diagnostyka schorzeń stawu biodrowego

W diagnostyce schorzeń stawu biodrowego największą wartość diagnostyczną mają badania obrazowe, takie jak:

• RTG,
• USG,
• tomografia komputerowa,
• rezonans magnetyczny.

Leczenie bólu biodra

Konsultacja u ortopedy rozpoczyna się od wywiadu lekarskiego oraz badania fizykalnego. Na pierwszej wizycie dobrze poinformować lekarza o wszystkich niepokojących objawach, liście przyjmowanych leków oraz chorób leczonych przewlekle. Należy pamiętać, że jeśli po upływie tygodnia dolegliwości leczone domowymi metodami nie ustępują, jest wskazana niezwłoczna wizyta u lekarza, szczególnie w przypadku:

• bólu stawu biodrowego,
• niemożności wykonywania ruchów w stawie,
• nagłego obrzęku stawu biodrowego,
• urazu biodra,
• braku czucia w kończynie.

Ból biodra można skonsultować nie tylko z ortopedą, ale także z reumatologiem. O tym, do jakiego specjalisty skieruje pacjenta lekarz rodzinny, decyduje wywiad lekarski, charakter objawów i badanie fizykalne.

Leczenie ortopedyczne stawu biodrowego w Enel-Sport obejmuje metody:

• nieoperacyjne:
  • farmakoterapię,
  • iniekcje dostawowe z kwasu hialuronowego, osocza bogatopłytkowego,
  • terapia orthokine,
  • tłuszczowego bądź szpiku kostnego,
  • rehabilitację,
• leczenie operacyjne:
• artroskopia stawu biodrowego,
• endoprotezoplastyka stawu biodrowego.

  Weryfikacja merytoryczna artykułu: dr n. med. Jan Szneider.