Staw barkowy jest tym elementem anatomii człowieka, który łączy górne kończyny z tułowiem. Bark składa się m.in. z obojczyka, łopatki i kości ramiennej, a dzięki swojej budowie jest najbardziej mobilnym stawem w ciele człowieka. Ból barku pojawia się w wyniku wielu schorzeń lub nadwyrężeń, których objawami może być ograniczenie zakresu ruchu czy opuchlizna.
Staw barkowy to jeden z najbardziej skomplikowanych pod względem budowy stawów w organizmie człowieka. Składa się on ze stawu barkowo-obojczykowego, stawu łopatkowo-ramiennego, przestrzeni łopatkowo-żebrowej oraz przestrzeni podbarkowej. Przykre dolegliwości – takie jak ból stawu barkowego czy ograniczenie jego ruchomości – mogą pojawić się już w sytuacji, gdy dojdzie do uszkodzenia choćby jednego z tych elementów. Długotrwałe przeciążenia mogą przyczynić się do powstania uciążliwych zmian zwyrodnieniowych.
Staw barkowy – kiedy zgłosić się do lekarza?
Do ortopedy powinni niezwłocznie zgłosić się wszyscy pacjenci, którzy odczuwają dolegliwości bólowe w obrębie barku. Ich przyczyn może być bardzo wiele. O uszkodzenie barku nietrudno podczas niefortunnego upadku, np. po poślizgnięciu się na zaśnieżonym chodniku albo podczas uprawiania sportu.
Bolący bark może być efektem ciężkiej pracy fizycznej, polegającej np. na stałym dźwiganiu ciężarów. Pojawia się również przy długotrwałym bezruchu podczas pracy przy komputerze – siedzący tryb życia także osłabia mięśnie obręczy barkowej.
Stan zapalny barku może być wywołany osłabieniem układu immunologicznego spowodowanym np. silnym, przewlekłym stresem. Na zwyrodnienie stawu barkowego są narażone także osoby wykonujące pewne zawody (np. malarze pokojowi, pracownicy produkcji, stolarze) oraz sportowcy (np. siatkarze, piłkarze ręczni, baseballiści).
Dolegliwości związane ze stawem barkowym mogą mieć kilka przyczyn. Do najczęstszych należą:
- uraz stawu barkowego i kontuzje,
- przeciążenie mięśni lub ścięgien spowodowane m.in. nieprawidłowym uprawianiem sportu, nadwyrężeniem stawu, nieprawidłową motoryką,
- stany zapalne stawów, m.in. choroba zwyrodnieniowa, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- zespół ciasnoty podbarkowej.
Staw barkowy – jak przebiega wizyta?
Ortopeda zaczyna konsultację od wywiadu lekarskiego. W tym momencie należy powiedzieć lekarzowi o wszystkich zauważonych objawach (np. momentach, kiedy ból się nasila, a kiedy maleje), przewlekłych schorzeniach i przyjmowanych lekach. Warto wspomnieć o wszystkich wykonywanych czynnościach angażujących dany staw (np. powtarzających się sekwencjach ruchowych, przenoszeniu ciężarów czy pozycji spania).
Wizyta u ortopedy związana z bólem barku jest wskazana w przypadku:
- urazu stawu barkowego,
- wyraźnego ograniczenia zakresu ruchu,
- obrzęku stawu barkowego,
- braku czucia, drętwienia lub mrowienia w kończynie.
Staw barkowy – jakie choroby diagnozuje specjalista?
Lekarz ortopeda może zdiagnozować wiele rozmaitych urazów i schorzeń barku.
- Zespół bolesnego barku – jest wywoływany przez zapalenie ścięgien, zapalenie stawów i kaletek, bywa także powikłaniem urazów mechanicznych, np. złamań. Schorzenie objawia się znacznym ograniczeniem ruchomości barku, osłabieniem całej kończyny, a ból bywa tak silny, że uniemożliwia nawet podniesienie ręki czy spokojny sen.
- Bark zamrożony – to choroba polegająca na obkurczeniu torebki stawowej stawu barkowego, o niejednorodnej przyczynie. Schorzenie może być wywołane drobnymi urazami, sprzyja mu siedzący tryb życia, cukrzyca oraz choroby naczyń obwodowych. Objawia się przede wszystkim nasilającym się bólem i postępującym sztywnieniem barku.
- Uszkodzenia stożka rotatorów – spowodowane długotrwałym, mechanicznym uciskiem na ścięgna oraz towarzyszącym mu stanem zapalnym. Zazwyczaj są efektem urazów mechanicznych, a także wykonywania pracy lub uprawiania sportu, które wymagają jednostajnego, długotrwałego podnoszenia ramion. Głównym objawem schorzenia jest ból barku, także w nocy. Czasem towarzyszy mu charakterystyczne „przeskakiwanie” w stawie barkowym.
- Nawrotowe zwichnięcie barku – jego przyczyną jest zazwyczaj uraz mechaniczny: upadek, uderzenie, poślizgnięcie się. Głównie objawy zwichnięcia barku to zniekształcenie okolic stawu, brak możliwości ruchu oraz silne dolegliwości bólowe barku. Szacuje się, że zwichnięcia barku to około 30% wszystkich urazów tego stawu – aż 70% z nich ma charakter nawrotowy.
W diagnostyce schorzeń stawu barkowego najczęściej stosowane są:
- RTG,
- tomografia komputerowa,
- rezonans magnetyczny,
- artroskopia
Uszkodzenie barku – metody leczenia
Istnieje wiele metod leczenia zwyrodnienia barku, stanów zapalnych barku czy urazów stawu barkowego. W zależności od indywidualnego stanu pacjenta lekarz może zalecić odpowiednie unieruchomienie stawu (opatrunki, ortezy) oraz stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych (miejscowych, ogólnych, dostawowych). Do tego konieczna jest odpowiednia rehabilitacja. W przypadku chorób i urazów barku zastosowanie znajdują między innymi takie zabiegi, jak:
- fizykoterapia,
- krioterapia,
- fala uderzeniowa,
- kinesiotaping
Staw barkowy – metody leczenia
Leczenie ortopedyczne stawu barkowego w Enel-Sport obejmuje metody takie jak:
- leczenie nieoperacyjne:
- farmakoterapia,
- rehabilitacja,
- leczenie operacyjne:
- artroskopia stawu barkowego,
- endoprotezoplastyka stawu barkowego.
FAQ
- Jakie badania barku może zalecić ortopeda?
W przypadku chorób i urazów barku zastosowanie znajduje przede wszystkim diagnostyka obrazowa. Tkanki miękkie – stawy, więzadła, mięśnie – pozwala zobrazować badanie USG. Ewentualne urazy w obrębie kości wykrywa natomiast RTG.
- Jak przygotować się do wizyty u ortopedy?
Wizyta u specjalistów z zakresu ortopedii barku w placówkach Enel-Sport nie wymaga szczególnych przygotowań. Zawsze obejmuje wywiad lekarski i proste badania przedmiotowe. Oczywiście należy mieć ze sobą dokumentację dotychczasowego przebiegu choroby.
- Jakie efekty daje rehabilitacja uszkodzonego barku?
Profesjonalna rehabilitacja dopasowana do indywidualnych potrzeb pacjenta pozwala na ograniczenie lub całkowite zlikwidowanie dolegliwości bólowych, odzyskanie ruchomości w stawie, a także na wzmocnienie wszystkich elementów anatomicznych barku.
