Bezpieczne uprawianie sportu przez dzieci – jak je do tego przygotować?

Tenis, piłka nożna, siatkówka czy pływanie – to tylko wybrane dyscypliny, które cieszą się coraz większą popularnością wśród dzieci rozpoczynających przygodę ze sportem. O tym, jak ważne jest odpowiednie przygotowanie najmłodszych do bezpiecznego wykonywania sportu, opowiada Remigiusz Rzepka, konsultant ds. rehabilitacji w Klinice Ortopedii i Rehabilitacji Enel-Sport, na co dzień odpowiadający za fizyczne przygotowanie reprezentacji polski w piłce nożnej, posiadający wieloletnie doświadczenie w szkoleniu polskich sportowców.

Z tekstu dowiesz się:

• jaki jest wpływ aktywności fizycznej na rozwój dziecka,
• jakie ryzyko niesie ze sobą sport dzieci,
• jakie są najczęstsze urazy i kontuzje sportowe u dzieci.

Trenuj z głową

Niezależnie od poziomu aktywności dziecka czy uprawianej dyscypliny sportowej niezbędnym elementem bezpiecznego i długofalowego rozwoju młodego sportowca jest systematycznie realizowany kompleksowy program motoryczny, dzięki któremu dzieci uczą się m.in. jak osiągać dobre wyniki w sporcie, unikając jednocześnie kontuzji.

Analizując urazy sportowe u dzieci i młodzieży, widać, że niepokojąco wysokie są statystyki dotyczące kontuzji przeciążeniowych. Odnotowuje się także spadek ogólnego poziomu sprawności ruchowej. Trudno się dziwić takiej sytuacji, ponieważ w wielu przypadkach decyzja o zapisaniu dziecka na zajęcia sportowe sprowadza się jedynie do znalezienia klubu sportowego czy też wykupienia karnetu.

– Niestety, bardzo często rodzice zapominają o tym, że każdy sport dzieci uprawiany bez odpowiedniego przygotowania, jakim jest trening motoryczny, może mieć negatywny wpływ na jego zdrowie. Trening motoryczny stanowi gwarancję bezpiecznych ćwiczeń, a jednocześnie pomaga w osiąganiu lepszych wyników. Podczas treningu zwraca się szczególną uwagę na poprawę takich zdolności motorycznych, jak: szybkość, siła, zwinność, gibkość, skoczność, koordynacja i stabilność, dzięki czemu trening bezpośrednio przekłada się na korzyści w uprawianej dyscyplinie sportowej. Oceniając ryzyko urazu i najsłabsze obszary motoryki, trenerzy przygotowania motorycznego są w stanie precyzyjnie i efektywnie zapobiegać urazom, kształtując jednocześnie te zdolności, które są niezbędne do efektywnej rywalizacji w uprawianej dyscyplinie sportowej – tłumaczy Remigiusz Rzepka, konsultant ds. rehabilitacji w Klinice Ortopedii i Rehabilitacji Enel-Sport.

Bezpieczne uprawianie sportu przez dzieci

Dobrze zaplanowany trening motoryczny powinien rozpocząć się od oceny funkcjonalnej dziecka, czyli od zestawu testów oceniających podstawowe możliwości ruchowe, takie jak zakresy ruchów w stawach oraz zdolność do poprawnego wykonywania najważniejszych ćwiczeń i ruchów. Ocena pozwala na zidentyfikowanie podstawowych ograniczeń w układzie ruchu, a następnie na zaproponowanie indywidualnego zestawu ćwiczeń korekcyjnych mających na celu poprawę sprawności podstawowej, co umożliwia prowadzenie bardziej zaawansowanego i bezpiecznego treningu.

– Już jakiś czas temu zauważyliśmy, że w Polsce brakuje miejsc, w których dzieciaki mogą zostać bezpiecznie wprowadzone w świat sportu i jednocześnie nauczyć się, jak optymalnie wykorzystać swój potencjał. Do tej pory sformułowanie „trening motoryczny” nie było zbyt popularne wśród rodziców zapisujących swoje dzieci na różne zajęcia sportowe. Postanowiliśmy to zmienić, dlatego też w Klinikach Enel-Sport w Warszawie i Łodzi uruchomiliśmy Akademię Treningu Motorycznego, czyli program stworzony z potrzeby realizacji bezpiecznego i efektywnego rozwoju młodego sportowca. W naszej Akademii zajmujemy się zarówno dziećmi, które dopiero zaczynają swoją przygodę ze sportem, jak i profesjonalistami – opisuje Remigiusz Rzepka z Kliniki Enel-Sport.

Akademia Treningu Motorycznego w Enel-Sport

W Akademii Treningu Motorycznego rodzice mogą wybrać dla młodych sportowców jeden z 3 testów pozwalających na ocenę funkcjonalną dziecka. Przykładowo, oprócz testów oceniających podstawowe możliwości ruchowe dziecka, można również sprawdzić zdolności motoryczne, wśród których znajdują się: szybkość na różnych dystansach zależnie od dyscypliny, skoczność, zwinność, szybkość reakcji czy koordynacja. Do oceny zdolności motorycznych najczęściej są wykorzystywane najnowszej generacji fotokomórki i system Fushion Sport. Dzięki temu zestawowi testów można określić predyspozycje dziecka, jego słabe i mocne punkty, a także ocenić długofalowy rozwój i efekt treningów. Trening motoryczny może odbywać się zarówno w formie zajęć grupowych, jak i indywidualnych, w zależności od potrzeb dziecka.

– Podejmując decyzję o rozpoczęciu zawodowej kariery sportowej w tenisie, wiedziałam, że jedną z kluczowych kwestii jest odpowiednie przygotowanie motoryczne. W Klinice Enel-Sport przywiązuje się dużą wagę do profilaktyki urazów najczęściej występujących w tenisie. Jest to niezwykle istotne z mojej perspektywy, zwłaszcza w okresie wzrostowym, gdy takie urazy wraz z kumulującymi się obciążeniami treningowymi mogłyby zahamować mój sportowy rozwój. Trenując tenisa, moi trenerzy przywiązują bardzo dużą uwagę do codziennego treningu motorycznego – mówi Iga Świątek, finalistka juniorskiego Australian Open 2017.

Rodzice planujący sportowe aktywności swoich dzieci – zarówno przy sporcie amatorskim, jak i zawodowym – powinni zwracać szczególną uwagę na to, aby podczas takiego treningu, pojawiały się nie tylko elementy związane z zajęciami motorycznymi, ale również elementy zintegrowane z treningiem technicznym, a więc konkretną dyscypliną uprawianą przez dziecko. Dzięki takiemu połączeniu trener może z jednej strony nauczyć młodego sportowca, jak unikać kontuzji, a z drugiej strony zwracać uwagę przykładowo na wady postawy, na jakie jest narażone dziecko grające np. w tenisa. Z tej perspektywy bardzo ważne jest, aby trening motoryczny, od którego w dużej mierze zależy to, czy dziecko będzie potrafiło bezpiecznie i efektywnie uprawiać sport, zajmował minimum tyle samo czasu, co trening techniczny.