Złamania i urazy u osób starszych

Na kontuzje i złamania, którym sprzyjają złe warunki pogodowe, szczególnie narażone są osoby starsze. Jak zapobiegać takim zdarzeniom oraz jak sprawić, żeby seniorzy czuli się pewniej podczas wyjścia z domu opowiada dr n. med. Adam Bronikowski z warszawskiego oddziału enel-sport przy ulicy Łazienkowskiej.

Czy osoby starsze są bardziej podatne na kontuzje i złamania? Jeżeli tak – dlaczego?

Do podatności na kontuzje wraz z wiekiem przyczynia się kilka czynników. Z upływem lat tracimy masę kostną, kości są mniej wytrzymałe i bardziej podatne na urazy – szczególnie dotyczy to kobiet po menopauzie. Jeśli w tej sytuacji dochodzi do upadku, to prawdopodobieństwo złamania potrafi być dużo większe. Drugim ważnym czynnikiem, który potrafi przyczynić się do upadków, a w konsekwencji urazów i złamań u osób starszych, są problemy z równowagą, wynikające z zaburzeń krążenia czy też ze zmniejszonych zakresów ruchu.

W jakim wieku mogą się zacząć takie problemy?

Zazwyczaj po 65. roku życia mamy do czynienia z osteoporozą i zaburzeniami równowagi.

Jeśli starszej osobie zdarzy się upaść, co powinna zrobić najpierw? Czy możemy jej jakoś pomóc?

Takiej osoby nie powinno się na siłę szybko stawiać. Należy ją pozostawić na ziemi i sprawdzić, czy nic się jej nie stało. Niepokojące może być nienaturalne ułożenie kończyn, ból umiejscowiony w okolicach nadgarstków, bioder i odcinka lędźwiowego kręgosłupa, a także zasinienia. Jeśli nie znamy zasad pierwszej pomocy, należy sprawdzić, czy osoba jest przytomna, a następnie wezwać pomoc lub ewentualnie zadzwonić do bliskich.

Jakie są najczęstsze urazy podczas upadków?

Najbardziej typowe urazy wśród osób starszych to złamania biodra, złamania nadgarstków i kości promieniowej. Te urazy często mają związek ze wspomnianą wcześniej osteoporozą.

Które z tych złamań są najniebezpieczniejsze?

Wszystkie mogą być groźne, natomiast najniebezpieczniejsze jest złamanie bliższego końca kości udowej, które na dłuższy czas może wykluczyć pacjenta z wszelkiej aktywności.

Czy możliwe jest przywrócenie pełnej sprawności po takich urazach?

Wszystko zależy od tego, jak pacjent jest leczony, ale przy odpowiedniej opiece lekarskiej i kompleksowo przeprowadzonym procesie rehabilitacji możliwy jest całkowity powrót do zdrowia.

Co mogą zrobić starsze osoby, aby zapobiegać kontuzjom i złamaniom?

Trzeba zadbać o wielokierunkową profilaktykę. Jeśli wychodzimy na zewnątrz, a jest ślisko, powinniśmy mieć odpowiednie obuwie, być odpowiednio ubranym i starać się unikać śliskiej nawierzchni. Jeśli ktoś ma stwierdzoną osteoporozę lub zaburzenia równowagi, najlepiej, aby podczas trudniejszych warunków pogodowych został w domu. Jeśli chodzi o osoby sprawne, to przydaje się regularna praca nad swoim narządem ruchu. Najpopularniejszymi i przynoszącymi najlepsze efekty formami sportu dla seniorów jest jazda na rowerze i nordic walking. Obie te aktywności przynoszą szereg korzyści, począwszy od narządu ruchu aż po układ sercowo-naczyniowy.

Czy możemy coś jeszcze zrobić, żeby bardziej zadbać o formę po 65. roku życia?

W przypadku, w którym taka osoba chciałaby zadbać bardziej o swoje zdrowie, możemy zalecić indywidualną pracę z terapeutą. Nasi fizjoterapeuci w enel-sport zadbają o prawidłowe zakresy ruchu w stawach u pacjentów, a także o siłę mięśni odpowiedzialnych za postawę i równowagę oraz wzmocnią koordynację takiej osoby. Warto pomyśleć o tym przed trudnym sezonem zimowym.