Fizjoprofilaktyka: zadbaj o zdrowie!
– Fizjoprofilaktyka to obszar działań w fizjoterapii mający na celu zapobieganie zmianom przeciążeniowym, inwolucyjnym i urazom, aby pomóc naszym podopiecznym utrzymać optymalny poziom zdrowia i kondycji – mówi dr n. med. Remigiusz Rzepka, specjalista enel-sport. Dowiedz się, jak zadbać o zdrowie, zanim pojawi się problem.
Dlaczego fizjoprofilaktyka jest potrzebna?
Dr n. med. Remigiusz Rzepka, specjalista enel-sport: W dotychczasowym postrzeganiu zdrowia człowieka standardem jest systematyczny monitoring określonych obszarów funkcjonowania organizmu, takich jak układy krążenia i oddechowy czy obszar stomatologiczny. Polega on na przeprowadzaniu okresowo np. badania krwi czy sprawdzaniu stanu uzębienia. Obserwując rosnące statystyki liczby konsultacji specjalistycznych w obszarze narządu ruchu czy urazów przeciążeniowych, coraz częściej wskazuje się na potrzebę działań profilaktycznych kierowanych do szerokiego spektrum zainteresowanych tego rodzajem działań. Tym właśnie zajmuje się fizjoprofilaktyka.
Co nowego wnosi fizjoprofilaktyka?
R.R.: Fizjoprofilaktyka różni się od fizjoterapii w klasycznym rozumieniu czasem podjęcia działania. Osoba trafiająca na konsultację fizjoterapeutyczną zazwyczaj zgłasza się z jasno określonym problemem – jest to na przykład ból albo stan po zabiegu. Konsultacja fizjoprofilaktyczna może być natomiast porównana do badania okresowego czy okresowego przeglądu układu ruchu, który pozwala uchwycić zwiększone ryzyko wystąpienia przeciążenia albo wręcz z dużym prawdopodobieństwem je przewidzieć.
Od czego trzeba zacząć?
R.R.: Pierwszy etap fizjoprofilaktyki obejmuje określoną formę oceny, jak np. wywiad, badanie przesiewowe, elementy badania fizjoterapeutycznego i testy funkcjonalne. Zebrane wyniki pozwalają zaplanować aktywne formy terapii oraz ćwiczenia mające na celu obniżenie ryzyka wystąpienia urazów czy przeciążeń. Kolejny etap to najczęściej instruktaż ćwiczeń z zakresu poprawy mobilności, zakresu ruchu, koordynacji i stabilności oraz wprowadzenie ćwiczeń poprawiających określone zdolności motoryczne, takie jak: siła, wytrzymałość siłowa, koordynacja i stabilność.
Czy można ukierunkować fizjoprofilaktykę, np. pod daną dyscyplinę sportu?
R.R.: W zależności od specyfiki aktywności, dyscypliny sportowej naszych pacjentów czy podopiecznych są zalecane dodatkowe ćwiczenia ukierunkowane na dyscyplinę sportową lub aktywność zawodową i czynności dnia codziennego. Uzupełnieniem zaplanowanych ćwiczeń jest edukacja w kwestii zachowań i nawyków ruchowych. Jak pokazują badania i statystyki, dzięki takim programom ćwiczeń można znacząco obniżyć ryzyko wystąpienia urazów czy zmian przeciążeniowych, co jest podstawowym celem naszego działania.
Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach z tytułem magistra rehabilitacji oraz Uniwersytetu Medycznego w Łodzi z tytułem doktora nauk medycznych w obszarze fizjoterapii. Był trenerem przygotowania fizycznego piłkarskiej reprezentacji Polski (2011–2018). Jest wykładowcą studium podyplomowego AWF w Katowicach. Posiada bogate doświadczenie w zakresie oceny fizjoterapeutycznej, funkcjonalnej i motorycznej sportowców, m.in. reprezentacji narodowej w koszykówce, siatkówce, futsalu, piłce nożnej oraz drużyn ekstraklasy. Uczestnik licznych sympozjów szkoleniowych i naukowych poświęconych zagadnieniom rehabilitacji. Swoje materiały publikuje w periodykach i czasopismach naukowych.
