Arytmia, czyli zaburzenia rytmu serca, to dolegliwość diagnozowana u osób w różnym wieku. W powszechnym mniemaniu, arytmia jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do uprawiania sportu – wedle niektórych opinii, jakakolwiek aktywność u osób z arytmią powoduje bezpośrednie zagrożenie życia. Czy jednak jest tak na pewno?

Z tekstu dowiesz się:

• co to jest arytmia serca,
• jakie mogą być jej przyczyny,
• czy z arytmią można uprawiać sport.

Na prawidłową pracę serca wpływają regularne bodźce elektryczne w układzie przewodzącym. Jeżeli na skutek różnych czynników przepływ bodźców staje się nieregularny, mamy do czynienia z arytmią, zwaną również dysrytmią albo zaburzeniami rytmu serca.

W zależności od miejsca powstawania zaburzeń, wyróżnia się nadkomorowe arytmie serca (są obecne w przedsionkach oraz węźle przedsionkowo-komorowym) oraz komorowe zaburzenia rytmu serca (powstają w komorach serca). Inna klasyfikacja dzieli arytmie serca na bradyarytmie, czyli zwolnienie jego pracy oraz tachyarytmie, czyli przyspieszenie rytmu serca.

W większości przypadków arytmia serca występuje jako objaw/powikłanie chorób kardiologicznych – choroby wieńcowej, wad serca czy kardiomiopatii. Zdarza się także, że zaburzenia rytmu serca towarzyszą schorzeniom płuc, nadciśnieniu tętniczemu, nadczynności tarczycy, mogą być również efektem przyjmowania niektórych leków.

Arytmia a sport – czy trzeba zaprzestać aktywności?

Eksperci podkreślają, że aktywność fizyczna – regularna, dopasowana do potrzeb i możliwości oraz wykonywana rekreacyjnie – nie tylko nie szkodzi osobom z arytmią, ale jest dla nich nieocenionym czynnikiem zdrowotnym. Badania dowiodły, że systematyczne spacery, nordic walking czy jazda na rowerze – uprawiane w umiarkowanym natężeniu oraz dla przyjemności – wspomagają leczenie kardiologiczne, poprawiają samopoczucie pacjenta, a nawet przedłużają życie. Podczas aktywności serce aktywniej pompuje krew, co zwiększa jego sprawność skurczową i rozkurczową. Poprawia się przepływ krwi w naczyniach, normuje się ciśnienie tętnicze, a serce pracuje bardziej regularnie.

Arytmia serca a sport – jaką dyscyplinę wybrać?

Najkorzystniejszy dla serca jest wysiłek tlenowy, a więc taki, podczas którego energia pozyskiwana jest ze spalania glukozy, tłuszczów, ketokwasów i aminokwasów. Do aktywności o charakterze tlenowym zalicza się:

• spacery,
• jazdę na rowerze/rowerze stacjonarnym,
• nordic walking,
• trucht i bieg o niskiej intensywności,
• jazda na rolkach,
• pływanie.

Osoby ze zdiagnozowaną arytmią powinny skonsultować ze specjalistą kardiologiem rodzaj uprawianego sportu. Specjalista zleci odpowiednie badania (EKG, EKG Holter, próba wysiłkowa), których wyniki pozwolą mu dopasować rodzaj i intensywność wysiłku do indywidualnego stanu pacjenta. Oczywiście do lekarza należy zgłosić się również wtedy, gdy podczas uprawiania sportu pojawią się niepokojące objawy, np. duszności czy bóle w klatce piersiowej.

Arytmia serca a wysiłek fizyczny – kiedy sport może szkodzić?

Zdecydowanie większą ostrożność należy zachować w przypadku chęci uprawiania sportu wyczynowego przez osoby z arytmią serca. Są grupy chorób kardiologicznych – np. kardiomiopatia przerostowa – gdzie wyczynowy sport może pogarszać ich przebieg oraz nasilać arytmie. Niewskazane mogą być również wysiłki statyczne, czyli ćwiczenia na siłowni. Nie poprawiają one wydolności organizmu, a jedynie wpływają na rozrost masy mięśniowej, co może również prowadzić do rozrostu mięśnia sercowego, nadciśnienia i nasilenia epizodów arytmii.

Zatem czy arytmią można uprawiać sport? Tak, ale pod warunkiem, że jego natężenie jest umiarkowane, dopasowane do możliwości pacjenta, a charakter aktywności – rekreacyjny. Dodatkowo, pacjent powinien znajdować się pod długoterminową opieką kardiologa.