Małoinwazyjna endoprotezoplastyka biodra z dostępu przedniego (MIS DAA) – wykonywana przez dr hab. n. med. Pawła Skowronka

Małoinwazyjna endoprotezoplastyka biodra (MIS DAA)- szybsza rekonwalescencja po zabiegu.

Rozwój technik małoinwazyjnych operacji biodra, protez biodra i instrumentariów wraz z nowoczesnym podejściem do operacji alloplastyki stawu biodrowego (THR) spowodowały, że dostęp bezpośredni przedni MIS DAA jest coraz częściej stosowany przez chirurgów ortopedów, a w związku z tym wzrasta jego popularność wśród pacjentów. Porównując tradycyjny dostęp tylny (PLA) z przednim (DAA) w protezoplastyce biodra, można wskazać wiele różnic anatomicznych, technicznych oraz ekonomicznych (czas trwania zabiegu i powrotu do normalnego funkcjonowania pacjenta).

Technika operacji biodra metodą MIS DAA polega przede wszystkim na dostępie międzymięśniowym, bez pierwotnego odcięcia lub przecięcia mięśni rotatorów oraz odwodzicieli stawu biodrowego. To oznacza, że ten rodzaj endoprotezoplastyki w niewielkim stopniu ingeruje w tkankę mięśniową i jej funkcje. Zabieg wykonany przez doświadczonych chirurgów jest również zdecydowanie krótszy, nawet o ponad 30% w stosunku do tradycyjnego dostępu tylnego^1,2. Ta małoinwazyjna operacja biodra wiąże się także ze znacznie mniejszą powierzchnią ranną, a w związku z tym mniejszą utratą krwi. Ma to ogromne znaczenie przede wszystkim dla pacjenta – możliwość zwichnięcia protezy biodra, infekcji pooperacyjnej oraz choroby zatorowo-zakrzepowej nie jest duża, ponieważ jest opcja na szybkie rozpoczęcie pionizacji i rehabilitacji osoby poddanej endoprotezoplastyce.

Przy zastosowaniu małoinwazyjnej operacji biodra, czyli dostępu przedniego MIS DAA, zyskuje się również bardziej bezpieczną anatomię śródoperacyjną. Dzięki temu zagrożenie uszkodzenia lub parastezji nerwu kulszowego np. z następowym opadaniem stopy, nerwu pośladkowego górnego nie jest duże. Spada także prawdopodobieństwo naruszenia jatrogennego mięśni ze względu na możliwość uniknięcia wystąpienia limpingu, czyli nasilenia utykania pooperacyjnego^1,3,4.

Ogromne różnice między dostępem tylnym a przednim w endoprotezoplastyce występują również w pooperacyjnych protokołach rehabilitacyjnych. Wynikają one zarówno z  pierwotnie mniejszego ryzyka zwichnięcia protezy biodra po MIS DAA, jak i wczesnej pionizacji. W początkowej fazie rehabilitacji pacjent ma unikać jedynie ruchu przeprostu w biodrze oraz nadmiernej rotacji zewnętrznej w kontrze do operacji biodra z dostępu tylno-bocznego, w której obowiązuje zakaz zginania powyżej 90 stopni, nadmiernego przywodzenia z przekraczaniem linii pośrodkowej i ograniczenie rotacji wewnętrznej.

Według  piśmiennictwa z 2020 roku pochodzącego z jednej z najbardziej prestiżowych klinik ortopedycznych – Mayo Clinic  z USA – ponad 70 % pacjentów było bardziej zadowolonych z endoprotezoplastyki z użyciem dostępu MIS DAA niż z operacji biodra z wykorzystaniem tradycyjnych dostępów operacyjnych¹. Z kolei własne badania przeprowadzone na grupie ponad 90 pacjentów, którzy byli operowani w pierwszym stawie biodrowym metodą tradycyjną oraz w drugim stawie biodrowym z wykorzystaniem protezoplastyki z MIS DAA, pozwoliły stwierdzić, że ponad 80% osób odczuwało wyższą satysfakcję z MIS DAA. Wynikała ona z ponad dwukrotnie krótszej hospitalizacji oraz szybszej rehabilitacji, która nie wymuszała ograniczeń ruchowych. Pacjenci mniej odczuwali także „obecność” endoprotezy biodra po zabiegu operacyjnym. Zgodnie z powyższymi wynikami można uznać, że dostęp przedni MIS DAA w kwestii funkcjonowania po wykonaniu protezoplastyki biodra jest oceniany przez pacjentów jako najkorzystniejszy i najlepszy w codziennym funkcjonowaniu¹.

Podsumowując, warto podkreślić, że endoprotezoplastyka oznacza mniejszą ingerencję w tkanki stawu, powierzchnię ranną i utratę krwi. Ponadto brak uszkodzeń mięśniowych predysponuje do szybszej i wczesnej rehabilitacji oraz daje możliwość powrotu do większości aktywności życiowych i sportowych praktycznie bez ograniczeń funkcjonalnych, jeżeli zostanie użyta odpowiednia dla danego pacjenta endoproteza biodra.

Źródła:

1. 1.Kain  S.H Michel , Leunig Michel MDLombardi V, Adolph, Bauele, E Paul The anterior Approach for Hip Reconstruction, Orthopedic Clinics of North America, Volume 40, mr 3, 2009.
2. Iwaki Hiroshi, Minoda Yukihide, Ikebuchi Mitsuhiko osaka University; Wchoch muscule sparing approach is  better,  DAA or Antero-lateral in THA , AAOS 2013.
3. Corten K, Leunig M, ;Geant , Belgium Zurich The DAA on a regular table with 1 ipsilateral  assistant : Description  of systematic surgical procedure, AAOS 2013.
4. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352344120301345
5. https://www.archivesofmedicalscience.com/Comparison-of-clinical-and-economic-outcomes-between-the-direct-anterior-approach,119858,0,2.html