Łąkotki to struktury anatomiczne wchodzące w skład kolana. Ze względu na swoją budowę, położenie i funkcję, którą pełnią, są bardzo narażone na różnego rodzaju kontuzje i uszkodzenia. Wszelkie sytuacje tego typu wymagają natychmiastowej interwencji lekarza.

Z tekstu dowiesz się:

• z czego może się wziąć uszkodzenie łąkotki,
• jakie są objawy uszkodzenia łąkotki,
• w jaki sposób może być leczona uszkodzona łąkotka.

W obrębie każdego kolana znajdują się dwie łąkotki: przyśrodkowa w kształcie półksiężyca oraz boczna w kształcie koła. Obie są położone między kośćmi udową a piszczelową i zbudowane z gęstej, zbitej tkanki łącznej. Każda łąkotka kolana pełni ważne funkcje w obrębie stawu: odżywia chrząstkę stawową, wspomaga poślizg poszczególnych struktur kolana, zmniejsza tarcie oraz pogłębia powierzchnię stawową.

Uszkodzenie łąkotki – kiedy może się przytrafić?

Łąkotki podczas zginania i prostowania kolana poruszają się w tył i w przód. Ich budowa sprawia też, że staw kolanowy może się poruszać obrotowo. Przy gwałtownym, nagłym wyproście kolana albo bardzo szybkim skręcie może jednak dojść do zaklinowania się łąkotki. Jest to częsta kontuzja spotykana m.in. u narciarzy. Uszkodzona łąkotka może być również powiązana z urazami więzadła krzyżowego przedniego, spotykanymi u osób uprawiających takie sporty, jak: piłka nożna, hokej i siatkówka. U osób dorosłych oraz seniorów uszkodzenie łąkotki może także towarzyszyć zmianom zwyrodnieniowym w stawie kolanowym.

Uszkodzona łąkotka kolana – objawy

Rozmaite uszkodzenia o wiele częściej dotyczą łąkotki przyśrodkowej niż bocznej. Do objawów różnego rodzaju kontuzji oraz uszkodzeń zalicza się:

• ból łąkotki,
• obrzęk kolana,
• uczucie przeskakiwania w stawie kolanowym,
• zablokowanie stawu kolanowego.

Trzeba pamiętać, że jeśli uszkodzenie łąkotki nie jest odpowiednio leczone, może dojść do stopniowego zaniku mięśnia czworogłowego uda.

Operacja łąkotki – sposób leczenia uszkodzeń

W zdecydowanej większości przypadków uszkodzona łąkotka wymaga postępowania operacyjnego – zakres zabiegu zależy m.in. od stopnia uszkodzenia, ale również wieku pacjenta czy jego trybu życia. Zazwyczaj przeprowadzana jest artroskopia kolana, czyli wziernikowanie stawu poprzez niewielkie nacięcia w skórze. Wyróżnia się kilka rodzajów operacji uszkodzonych łąkotek:

• Meniscektomia – to całkowite usunięcie uszkodzonej łąkotki. Jeszcze niedawno była złotym standardem leczenia kontuzji tego typu, ale obecnie wykonuje się ją w skrajnych przypadkach, gdy nie ma innych możliwości naprawienia powstałych uszkodzeń.
• Zszycie łąkotki – jest wykonywane w przypadku uszkodzeń występujących w obszarze ze stosunkowo wysokim potencjałem regeneracji. W trakcie operacji stosuje się jedną z trzech technik szycia (inside-out, outside-in, all-inside) oraz różnego rodzaju materiały (szwy tradycyjne, materiały biowchłanialne).
• Operacje z użyciem skafoldów – jeśli nie ma możliwości zszycia lub innego połączenia oderwanych części łąkotki, można zastosować tzw. skafoldy, czyli pewnego rodzaju matryce (kolagenowe lub poliuretanowe) będące implantem brakującego fragmentu łąkotki.
• Przeszczepy alogeniczne – to jedna z najnowocześniejszych metod leczenia. Przeszczepy są wykonywane u pacjentów po meniscektomii, u których występuje jedynie niewielki ubytek tkanki chrzęstnej, a także łącznie z rekonstrukcją więzadła krzyżowego przedniego.

Oczywiście należy pamiętać, że każda operacja łąkotki wymaga również specjalistycznej rehabilitacji. Powrót pacjenta do pełnej sprawności może trwać nawet do 16 tygodni. W tym czasie chory najpierw porusza się o kulach, wykonuje różnego rodzaju ćwiczenia oraz korzysta z zaleconych przez lekarza zabiegów fizjoterapeutycznych (krioterapia, elektrostymulacja, ultradźwięki). Dopiero po zakończeniu rehabilitacji możliwy jest powrót do pełnej aktywności fizycznej.