Rezonans magnetyczny kręgosłupa – jakie są wskazania i przebieg MRI?

Ciało człowieka utrzymuje się w pionie dzięki kręgosłupowi. Jego zadaniem jest także m.in. ochrona rdzenia kręgowego. Dolegliwości ze strony tego elementu szkieletu mogą być spowodowane urazami, chorobami nabytymi lub wadami wrodzonymi. W ich diagnostyce szczególnie pomocny jest rezonans magnetyczny kręgosłupa – całego lub określonej jego części.

Na czym polega działanie rezonansu magnetycznego kręgosłupa?

Współczesna medycyna dysponuje różnymi metodami diagnostycznymi. W przypadku kręgosłupa najczęściej wykorzystywana jest tomografia komputerowa i badanie rentgenowskie (RTG). Badania te bardzo dobrze obrazują układ kostny, ale emitują też szkodliwe promieniowanie jonizujące. W przypadku struktur wewnątrzkanałowych o wiele skuteczniejszą i zarazem bezpieczniejszą metodą jest badanie polegające na generowaniu pola magnetycznego, które wykorzystuje właściwości fizyczne atomów wodoru zawartych we wszystkich komórkach organizmu.

Co można zobrazować na podstawie MRI kręgosłupa?

Kręgosłup zbudowanych jest z różnych struktur – tkanek kostnych, chrzęstnych, miękkich i nerwowych. Tym samym nieprawidłowości w jego obrębie mogą mieć różny charakter. Silne pole magnetyczne pozwala na ich ocenę. Jest to badanie obrazowe, które szczegółowo uwidacznia nie tylko elementy kostne, ale także miękkie struktury kanału kręgowego, krążków międzykręgowych i okolicznych tkanek. Rezonans pozwala na wykrycie nieprawidłowości, takich jak np.:

• wady wrodzone i rozwojowe;
• dehydratacja, przepuklina krążków międzykręgowych;
• zmiany zapalne;
• zmiany zwyrodnieniowe;
• zmiany nowotworowe;
• zaburzenia neurodegeneracyjne, np. przy stwardnieniu rozsianym;
• nieprawidłowości w rejonie rdzenia kręgowego, m.in. jamistość, torbiele oponowe;
• zmiany i malformacje naczyniowe;
• przepuklina oponowo-rdzeniowa;
• rozszczepienie kręgosłupa;
• nieprawidłowości demielinizacyjne.

Wskazaniem do wykonania badania MRI jest również kontrola leczenia i rozwoju wielu schorzeń. Metoda ta pozwala m.in. na ocenę stopnia zaawansowania zmian zwyrodnieniowych kręgów kręgosłupa. Służy też jako element klasyfikacji Pacjenta do operacji w obrębie narządu ruchu. Rezonans wykonuje się również przy mechanicznych urazach kręgosłupa.

Podstawowe wskazania do przeprowadzenia tej metody diagnostycznej

Sporadyczne dolegliwości i przewlekłe choroby kręgosłupa mogą objawiać się na wiele sposobów. Do niepokojących objawów, które powinny skłonić do wykonania MRI, należą głównie:

• symptomy neurologiczne, np. drętwienie kończyn, uczucie mrowienia, osłabienie czucia, trudności w oddawaniu moczu i kału;
• nawracające bóle i zawroty głowy;
• neurologiczne stany zapalne, np. w obrębie rdzenia kręgowego;
• przewlekłe bóle pleców;
• problemy z poruszaniem się;
• podejrzenie przerzutów.

W przypadku dolegliwości ze strony konkretnego odcinka kręgosłupa wykonuje się badanie obrazujące tylko określone elementy. Najczęściej wykonywany jest rezonans magnetyczny kręgosłupa lędźwiowego, ponieważ odcinek ten jest najbardziej narażony na przeciążenia i urazy. Nieco rzadziej wykonywane jest badanie kręgosłupa szyjnego i piersiowego. Jeśli jednak objawy są złożone lub gdy wcześniejsze badania okazały się niewystarczające, przeprowadza się RM całego kręgosłupa.

Czego się spodziewać? Jak wygląda przebieg badania?

Badanie jest bezbolesne i nieinwazyjne. Zwykle rezonans magnetyczny kręgosłupa trwa od 15 do 30 minut, maksymalnie godzinę. Na badanie należy zgłosić się nieco wcześniej, tak aby wypełnić kartę informacyjną.

Warto założyć wygodną odzież bez elementów metalowych. Trzeba też zrezygnować z makijażu i lakierów do włosów. Przed przystąpieniem do badania konieczne jest zdjęcie wszystkich metalowych elementów. W trakcie badania Pacjent musi pozostawać bez ruchu w pozycji leżącej. Aparat do rezonansu nieco hałasuje – można założyć jednorazowe słuchawki.

Czym różni się rezonans kręgosłupa z kontrastem?

Niekiedy konieczne jest wykonanie badania z kontrastem – decyzję taką podejmuje lekarza. Wówczas na badanie należy zabrać aktualne wyniki poziomu kreatyniny w surowicy. Dożylne podanie środka kontrastowego jest bezbolesne. Po podaniu kontrastu i rezonansie trzeba przynajmniej przez 30 minut pozostać w placówce.

Rezonans magnetyczny kręgosłupa – czy są jakieś przeciwwskazania?

Wykonanie rezonansu magnetycznego kręgosłupa nie jest możliwe w przypadku Pacjentów posiadających w ciele stałe metalowe elementy, w tym niektóre implanty zębowe czy rozrusznik serca. Problemem bywa również badanie MRI wykonywane u osób z klaustrofobią lub bardzo małych dzieci, dlatego niekiedy stosuje się środki uspokajające lub nasenne.