Wady postawy, problemy z osiągnięciem symetrii ciała, zaburzenia koordynacji ruchowej, asymetrie głowy, wcześniactwo, mózgowe porażenie dziecięce i urazy mózgowo-czaszkowe – w takich sytuacjach najczęściej stosuje się u dzieci rehabilitację neurologiczną. O tym, czym jest rehabilitacja neurologiczna, na czym polega i jakie korzyści z niej wynikają, mówi fizjoterapeutka Urszula Bogacka z Centrum Ortopedii i Rehabilitacji Enel-Sport.

Z tekstu dowiesz się:

• co to jest rehabilitacja neurologiczna,
• na czym polega rehabilitacja neurologiczna,
• jakie korzyści niesie ze sobą wczesna rehabilitacja neurologiczna

Rehabilitacja neurologiczna dzieci to różnorakie działania terapeutyczne oddziałujące na system nerwowy. – Dzięki niej układ nerwowy zostaje „reedukowany”, a w efekcie tego, zależnie od stopnia zaburzenia koordynacji lub uszkodzenia, zbliża się do właściwego toru funkcjonowania lub wraca na niego. Niekiedy wczesną rehabilitację neurologiczną uzupełnia się innymi działaniami, jednak jest to uzależnione od problemu, z którym dziecko trafia do specjalisty. Dość często są to problemy interdyscyplinarne, przy których jest wymagane współdziałanie kilku specjalistów. Zdarza się też, że problemy ruchowe dziecka współistnieją z problemami neurologicznymi, metabolicznymi, gastrycznymi – informuje fizjoterapeutka Urszula Bogacka.

Podjęta terapia jest inna w zależności od zdiagnozowanego problemu i wieku dziecka. – Czasem trzeba zastosować dość intensywną rehabilitację, a czasem wystarczy delikatna stymulacja rozwoju, czyli dobór właściwych zabaw rozwijających dla dzieci – tłumaczy fizjoterapeutka z Enel-Sport.

Schorzenia neurologiczne – objawy

Do lekarza lub fizjoterapeuty należy zgłosić się, gdy tylko zauważymy niepokojące objawy. Jak najszybsze rozpoczęcie terapii to większa szansa na uzyskanie lepszego i pełniejszego rozwoju ruchowego. – Najlepiej kontrolnie udać się do pediatry, neurologa dziecięcego lub rehabilitanta pracującego z małymi dziećmi. Z niemowlęciem najlepiej zgłosić się do specjalisty przed ukończeniem przez nie 3. miesiąca życia, a z małym dzieckiem wtedy, gdy zauważymy u niego nieprawidłowe stawianie stóp, notoryczne obciążanie jednej kończyny dolnej, niechęć do używania którejś kończyny górnej lub częste przewracanie się – mówi Urszula Bogacka.

Wczesna rehabilitacja neurologiczna – rola rodziców

Co jeszcze decyduje o sukcesie terapii? Istotna jest przede wszystkim systematyczność. – Zarówno podczas zajęć z rehabilitantem, jak i w czasie samodzielnych ćwiczeń rodzica z dzieckiem w domu. Wiąże się z tym właściwe przygotowanie praktyczne i teoretyczne opiekunów, którzy będą nadzorować w domu ćwiczenia zalecone przez specjalistę. To duże wyzwanie dla fizjoterapeuty – w taki sposób przeszkolić rodzica, aby przeprowadzał rehabilitację prawidłowo i czuł się pewnie podczas pracy z własnym dzieckiem – informuje fizjoterapeutka Enel-Med.

Odpowiednio dobrany sprzęt rehabilitacyjny oraz monitorowanie stanu zdrowia dziecka w zależności od dobranej terapii to kolejne ważne składowe przyczyniające się do sukcesu terapeutycznego. Nie bez znaczenia jest także dobry kontakt dziecka i rodziców z terapeutą – pomoże uniknąć nieporozumień i sprawi, że ćwiczenia staną się nie tylko przykrą koniecznością, ale także formą terapii, której efekty są zauważalne i satysfakcjonujące.

Systematyczność przede wszystkim

Ze względu na to, że każde dziecko rozwija się w innym tempie, ustandaryzowanie rehabilitacji neurologicznej nie jest możliwe. Wszystkie zabiegi dobierane są w oparciu o obserwacje rozwoju psychomotorycznego dziecka, a ich optymalne dopasowanie jest możliwe dzięki wykonanym wcześniej badaniom oraz przeprowadzonemu wywiadowi.

Jak podkreśla Urszula Bogacka, nieocenione znaczenie w terapii ma czynny udział rodziców. Dzięki ich zaangażowaniu oraz systematycznej pracy z dzieckiem rehabilitacja może przynieść oczekiwane rezultaty znacznie szybciej niż w przypadku pracy z samym fizjoterapeutą.

– Najczęściej zaleca się rodzicom współuczestniczenie w procesie rehabilitacji i ćwiczenie w domu. Zwiększamy w ten sposób intensywność terapii i jej efekty. Przede wszystkim należy też edukować rodziców, żeby wiedzieli, na czym polega problem ich dziecka i na co powinni zwrócić szczególną uwagę. Starsze, bardziej świadome dzieci trzeba edukować, pokazywać im np. gdzie występuje u nich skrzywienie kręgosłupa, jak wygląda zdrowy kręgosłup, oraz mówić o tym, jakie mogą być konsekwencje niećwiczenia – informuje Urszula Bogacka.