Badanie to pozwala ocenić stan funkcjonalny nerwów obwodowych na podstawie ich stopnia pobudliwości, zdolności i prędkości przewodzenia impulsów. Dzięki elektroneurografii możemy określić rodzaj uszkodzenia nerwu, niekiedy jego lokalizację oraz nasilenie zmian.

Badanie przeprowadza się w większości przypadków przy użyciu płaskich elektrod powierzchniowych przyklejanych do skóry nad mięśniem unerwianym przez nerw, który chcemy zbadać. Następnie stymuluje się nerw wzdłuż jego przebiegu (w miejscach najłatwiej dostępnych) słabym bodźcem elektrycznym. Stosuje się prąd o bardzo niewielkim napięciu i natężeniu, całkowicie bezpieczny dla organizmu. Bodźce trwają ułamek sekundy i są odczuwane przez pacjenta, jako delikatne impulsy zazwyczaj niebolesne. Badanie jest nieinwazyjne, nieszkodliwe, może być powtarzane wielokrotnie.

Badanie elektroneurograficzne przeprowadza się w ciepłym pomieszczeniu, w temperaturze 22-25 °C, ażeby zapewnić stałą temperaturę w badanej kończynie. W przypadku zimnej kończyny zachodzi konieczność jej ogrzania za pomocą np. ciepłej wody. Jeśli badanie zostanie przeprowadzone na zimnej kończynie możemy otrzymać fałszywie nieprawidłowe wyniki. Pacjent w czasie badania leży w wygodnej pozycji na łóżku, powinien mieć całkowicie rozluźnione mięśnie (wtedy badanie jest praktycznie niebolesne, trwa krócej –nie występują wtedy artefakty ruchowe).Stymulację rozpoczyna się od bardzo słabego natężenia bodźca, w celu przyzwyczajenia osoby badanej do działającego prądu, i następnie stopniowo zwiększa żeby pobudzić wszystkie włókna w danym nerwie. Jeśli badanie jest nieprzyjemne dla pacjenta można je w każdej chwili przerwać. Jednak większość osób toleruje je dobrze.

W większości przypadków celem oceny funkcjonalności nerwów obwodowych wykonuje się tylko elektroneurografię, jeśli zachodzi taka potrzeba wykonuje się również badanie właściwej elektromiografii (czyli badanie mięśnia).

Czas trwania badania zależy od ilości zbadanych nerwów (30 – 60 min)

Celem badania EMG jest potwierdzenie lub wykluczenie uszkodzenia mięśnia. Badanie elektromiograficzne wykonuje się za pomocą specjalnej cienkiej  elektrody igłowej jednorazowego użytku, która jest wkłuwana do mięśnia, który jest uprzednio dezynfekowany. Warunkiem uzyskania wiarygodnego wyniku jest rejestracja zapisu z kilku okolic mięśnia, co wiąże się z koniecznością zmiany położenia elektrody. W trakcie badania występować może uczucie dyskomfortu związanego z ukłuciem. Badanie wykonuje się w pozycji leżącej, w spoczynku (kiedy mięsień jest całkowicie rozluźniony) i podczas skurczu mięśnia. Do wykonania pełnego badania elektromiograficznego konieczna jest współpraca pacjenta. Mierzone  potencjały są widoczne na monitorze komputera i również przekształcane w sygnał akustyczny słyszalny przez głośnik.

Badanie jest małoinwazyjne. Z powodu wprowadzania igły w mięsień,  w ciągu 1-2 dni po badaniu  może być odczuwalna niewielka tkliwość mięśnia który był badany, rzadko zdarzają się drobne zasinienia.  Po badaniu można w pełni powrócić do codziennej aktywności. Względnym przeciwwskazaniem do badania są koagulopatie oraz przyjmowanie leków obniżających krzepliwość krwi (acenokumarol, heparyna). Należy również uprzedzić wykonującego badanie o stosowaniu aspiryny.

Czas trwania badania zależy od ilości zbadanych mięśni (30min – 2h)

W przypadku próby miastenicznej określony nerw stymuluje się seriami bodźców elektrycznych. Wykonuje się z użyciem elektrod powierzchniowych, podobnie jak badanie elektroneurograficzne, z tą różnicą że badany nerw stymuluje się w jednym punkcie i nie pojedynczym bodźcem jak w badaniu elektroneurograficznym, tylko seriami następujących po sobie bodźców. Badanie jest dość nieprzyjemne, ale krótkotrwałe. Badanie jest całkowicie bezpieczne dla pacjenta, nie ma żadnych działań niepożądanych oprócz niewielkiego dyskomfortu bólowego. Wykonuje się je u osób z podejrzeniem chorób złącza nerwowo-mięśniowego (miastenia, zespół miasteniczny).
Uwaga do zapisujących na badanie:
Często na skierowaniu jest napisane ogólnie proszę o badanie EMG a w rzeczywistości wykonuje się badanie ENG. Badanie EMG jest wykonywane wtedy gdy jest prośba o badanie mięśni a nie nerwów.

Zależnie od typu takiego urządzenia wskazana jest niekiedy zgoda kardiologa na wykonanie badania ENG (względnym przeciwskazaniem jest kardiowerter defibrylator i stymulator jednobiegunowy).

W przypadku próby miastenicznej wskazane jest odstawienie leków stosowanych w leczeniu miastenii (inhibitory acetylocholinoesterazy, takie jak neostygmina i pirydostygmina; nazwy handlowe leków: Polstigminum, Mestinon, Mytelase)  na 12-24h godzin, o ile pozwala na to stan zdrowia pacjenta.

Wykonuje się u osób z podejrzeniem tężyczki. Pacjent w czasie badania pozostaje w pozycji leżącej.  Badający  lekarz zakłada mu na ramię opaskę uciskową (mankiet aparatu do mierzenia ciśnienia), wkłuwa elektrodę igłową w mięsień międzykostny I (miedzy kciukiem i palcem wskazującym), następnie zaciska opaskę wywołując czasowe niedokrwienie kończyny poniżej opaski. W tym czasie ręka drętwieje. Badający prosi pacjenta o bardzo intensywne oddychanie przez ok. 2 minuty (hiperwentylacja). Po kilku minutach opaska zostaje zwolniona, wówczas pojawia się uczucie ciepła i mrowienia w tej kończynie.

Badanie trwa ok. 20 minut. Jest całkowicie bezpieczne dla pacjenta, nie ma żadnych skutków ubocznych.

Podstawowym warunkiem wykonania badania jest wyrażenie świadomej zgody przez pacjenta lub jego opiekuna prawnego.

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania. Zaleca się jednak, aby przed jego wykonaniem pacjent nie stosował kremów ani balsamów pielęgnujących skórę. Badanie przeprowadzane jest w pozycji leżącej.

Należy uprzedzić wykonującego badanie o stosowaniu aspiryny, leków obniżających krzepliwość krwi (acenocumarol, heparyna) oraz obecności rozrusznika serca.

Rozległe rany, owrzodzenia, opatrunki (zwłaszcza gipsowe) mogą utrudniać lub nawet uniemożliwiać wykonanie pełnego zakresu badania.

Badanie ENG-elektroneurografia (przewodnictwa we wł. czuciowych i ruchowych)
Przed badaniem ENG należy usnąć z badanej okolicy elementy metalowe, zwłaszcza biżuterię. Skóra powinna być czysta, bez wcześniej naniesionych kremów lub innych kosmetyków. Pacjenci czują się swobodniej w czasie wizyty, gdy mają na sobie odzież z luźnymi rękawami i nogawkami, umożliwiającymi łatwe ich podwinięcie w czasie badania kończyn. Istotne jest poinformowanie lekarza o wszczepionych urządzeniach medycznych, np. o kardiostymulatorze.

Zależnie od typu takiego urządzenia wskazana jest niekiedy zgoda kardiologa na wykonanie badania ENG (względnym przeciwskazaniem jest kardiowerter defibrylator i stymulator jednobiegunowy).

Badanie EMG-elektromiografia mięśni
Badanie mięśni przeprowadzane jest jednorazową elektrodą igłową. Bardzo ważna jest współpraca ze strony pacjenta w czasie badania. U pacjentów z ograniczonym kontaktem słowno-logicznym i u pacjentów niewspółpracujących zakres badania ulega często ograniczeniu. Rozległe rany, owrzodzenia, opatrunki, liczne żylaki zlokalizowane w badanej okolicy mogą utrudniać wykonanie badania w pełnym zakresie. Bardzo ważne jest poinformowanie pracowni o występowaniu u pacjenta skazy krwotocznej  oraz o przyjmowaniu leków przeciwkrzepliwych.

Osoby zażywający doustne leki przeciwzakrzepowe powinny w porozumieniu z lekarzem prowadzącym na 3 dni przed planowanym badaniem mięśni zacząć stosować heparynę drobnocząsteczkową (w dniu badania INR<2). Jedynie w przypadku próby tężyczkowej nie ma konieczności odstawiania leków.