Shinsplints – tajemniczy ból podudzia

Tajemniczo brzmiący shinsplints to nic innego jak ból podudzia, biegnący wzdłuż całej goleni, dotykający przede wszystkim osoby aktywne fizycznie, głównie biegaczy, ale również piłkarzy, lekkoatletów czy rugbistów. Wymaga on szczególnego postępowania – w innym przypadku może nawracać.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie mogą być przyczyny shinsplints,
• jakie mogą być jego objawy,
• w jaki sposób diagnozuje się shinsplints,
• w jaki sposób należy leczyć shinsplints.

Shin splints – co to jest?

Zgodnie z definicją Amerykańskiej Akademii Chirurgów Ortopedycznych shinsplints to ból odczuwany wzdłuż krawędzi goleni, będący efektem powtarzających się mikrourazów tkanki mięśniowej. Może być odczuwany jako ból w okolicy piszczeli lub podudzia, ale co ważne – zawsze są to dolegliwości dolnej części kończyny (goleni, piszczeli, podudzia), a nie np. ból uda z tyłu.

Przyczyny shin splints

Ból podudzia definiowany jako shinsplints jest wywoływany przez przeciążenie kości piszczelowej (w skrajnych przypadków również złamanie zmęczeniowe wierzchniej części piszczeli), stan zapalny przyczepów mięśni goleni oraz niedotlenienie mięśni (zespół ciasnoty przedziałów powięziowych). Jest to przewlekła dolegliwość dotykająca przede wszystkim biegaczy, ale również osób uprawiających lekkoatletykę, piłkę nożną, koszykówkę czy rugby.

Do czynników, które zwiększają ryzyko występowania shinsplints, zalicza się:

• przebyte urazy mięśniowe,
• zbyt intensywne, obciążające kończyny treningi,
• zaburzenia ruchomości ścięgna Achillesa,
• zbyt duże napięcie mięśnia brzuchatego łydki,
• nieprawidłowo ułożoną stopę podczas biegu (może to być skutkiem np. nieleczonego płaskostopia),
• bieganie po bardzo twardych nawierzchniach,
• nieprawidłowy dobór obuwia biegowego.

Objawy shin splints

Głównym objawem shinsplints jest ból piszczeli podczas biegania – zazwyczaj pojawia się na początku aktywności, by w trakcie treningu zaniknąć i powrócić podczas kolejnego. W miejscu objętym kontuzją może występować obrzęk, zaczerwienienie, a także może być wyraźnie grubsze niż okoliczne tkanki.

Ból piszczeli podczas biegania zlokalizowany jest zazwyczaj po stronie przednio-bocznej łydki (gdy przeciążenie dotyczy mięśnia piszczelowego przedniego) albo w obszarze tylno-przyśrodkowym łydki (jeżeli przeciążenie dotyczy mięśnia piszczelowego tylnego).

Ból podudzia – diagnostyka

Bardzo ważnym elementem diagnostyki shinsplints jest wywiad z pacjentem – ortopeda pyta o obserwowane objawy, okoliczności ich występowania i aktualne obciążenia treningowe. Może także poprosić o pokazanie obuwia treningowego. Jeśli chodzi o badania, w diagnostyce duże znaczenie ma wideoanaliza chodu i biegu pacjenta, a także RTG podudzia, czasami uzupełnione o badanie scyntygraficzne kości. W celu wykluczenia uszkodzeń tkanek miękkich lekarz może zlecić USG, rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową.

Leczenie shin splints

Nie ma jednej skutecznej metody leczenia dolegliwości związanych z shinsplints. W fazie ostrej, gdy ból utrudnia, a nawet uniemożliwia normalną aktywność, zaleca się około 3-tygodniową przerwę w treningach, stosowanie zimnych okładów oraz odciążanie kończyny poprzez używanie kul. Pomocne mogą być także masaże, krioterapia, a także zabiegi z wykorzystaniem jonoforezy czy prądów TENS.

Po wyleczeniu ostrych dolegliwości należy zadbać o profilaktykę wtórną. Konieczna może się okazać modyfikacja programu treningowego (np. zmniejszenie intensywności oraz częstotliwości treningów), wprowadzenie treningów funkcjonalnych wzmacniających mięśnie, systematyczna rehabilitacja ortopedyczna (np. w postaci stosowania odpowiednich wkładek) czy dobór właściwego obuwia treningowego. Co prawda nigdy nie można mieć stuprocentowej pewności, że shinsplints nie powróci, ale przestrzeganie tych zasad znacznie zmniejsza to ryzyko.