Dyskopatia odcinka szyjnego kręgosłupa. Przyczyny, objawy i leczenie

Bóle odcinka szyjnego to jedna z najczęściej zgłaszanych przez osoby w różnym wieku dolegliwości w obrębie kręgosłupa. Nie można ich lekceważyć – czasami jest to pierwszy objaw dyskopatii szyjnej, która z biegiem czasu może prowadzić nawet do niedowładu kończyn.

Z tekstu dowiesz się:

• czym jest dyskopatia szyjna,
• jakie mogą być przyczyny dyskopatii kręgów szyjnych,
• jakie są objawy dyskopatii szyjnej,
• jakie ćwiczenia kręgosłupa szyjnego mogą być pomocne przy dyskopatii,
• jak można leczyć dyskopatię szyjną.

Kręgosłup jest wyjątkowo narażony na różnego rodzaju zmiany patologiczne, dysfunkcje i choroby. W pierwszej chwili może się wydawać, że najczęściej dotyczą one odcinków piersiowego, krzyżowego i lędźwiowego kręgosłupa. Rozmaite badania dowiodły jednak, że nawet 50% osób boryka się z dolegliwościami bólowymi odcinka szyjnego kręgosłupa, a u 15% dorosłych ten ból ma charakter przewlekły, czyli występuje dłużej niż trzy miesiące. Jedną z chorób, które mogą się manifestować w ten sposób, jest dyskopatia szyjna.

Czym jest dyskopatia szyjna?

Dyskopatia szyjna to patologiczne zmiany w obrębie krążka międzykręgowego, który na skutek różnych czynników traci swoją wytrzymałość, a zarazem elastyczność i sprężystość. W przebiegu choroby dochodzi do uszkodzeń pierścienia włóknistego oraz zmian w obrębie jądra miażdżystego, które zaczyna napierać na włókna pierścienia. Z czasem zmiany stają się coraz bardziej zaawansowane – pierścień włóknisty pęka, a jądro miażdżyste uwypukla się przez pierścień, przez co występuje ucisk na nerwy przechodzące przez kanał kręgowy. Z tego powodu dyskopatia – kręgów szyjnych, ale i pozostałych kręgów w obrębie całego kręgosłupa – bywa potocznie określana mianem wypadnięcia dysku.

Przyczyny dyskopatii odcinka szyjnego kręgosłupa

Dyskopatia szyjna to schorzenie zarówno o podłożu genetycznym, jak i środowiskowym. Niektóre uwarunkowania genetyczne zwiększają ryzyko wystąpienia zmian degeneracyjnych w obrębie krążków międzykręgowych. Znacznie częściej rozwijają się one na skutek niekorzystnych czynników zewnętrznych. Zalicza się do nich:

• siedzący tryb życia,
• spędzanie dużej ilości czasu przed komputerem, tabletem lub smartfonem z nienaturalnym wygięciem szyi,
• długotrwałe oglądanie telewizji z niewygodnym podparciem karku,
• noszenie ciężkich plecaków i toreb na jednym ramieniu,
• niektóre rodzaje pracy zawodowej, wymagające przewlekłego unoszenia głowy (np. budowlańcy, malarze, tynkarze),
• niedobór aktywności fizycznej.

Dyskopatia szyjna – objawy

Pierwsze zauważalne objawy dyskopatii szyjnej to bóle, przy czym nie od razu muszą być one odczuwalne w okolicach szyi. Początkowo mogą to być dolegliwości w obrębie ramion, bóle głowy, czasami z towarzyszącym wzmożonym napięciem mięśniowym. Najbardziej charakterystyczny jest jednak ból szyi – najpierw występujący w określonych okolicznościach (np. po dniu pracy przed komputerem), później – przewlekle. Może on być odczuwany bezpośrednio jak ból szyi, ale może także promieniować do okolic karku czy barków.

Dyskopatia szyjna – objawy neurologiczne

Powikłania dyskopatii szyjnej w zaawansowanym stadium wykraczają poza dolegliwości bólowe. U pacjentów pojawiają się bowiem objawy neurologiczne: nudności, omdlenia, wymioty, zaburzenia czucia, często spotykane są również zawroty głowy od kręgosłupa szyjnego. Oprócz tego mogą wystąpić drętwienie kończyn górnych, przykurcze, a w bardzo zaawansowanych stadiach – także osłabienie siły, a nawet niedowład kończyn.

Dyskopatia szyjna – ćwiczenia

Po postawieniu diagnozy pierwszym etapem leczenia dyskopatii szyjnej jest najczęściej dobrana do indywidualnych potrzeb rehabilitacja kręgosłupa w odcinku szyjnym. Bardzo często stosowana przez fizjoterapeutów jest metoda McKenziego – opracowany przez nowozelandzkiego fizjoterapeutę Robina McKenziego system służący do diagnozowania, zapobiegania oraz leczenia dolegliwości bólowych kręgosłupa, w tym dyskopatii szyjnej. Ćwiczenia McKenziego na kręgosłup szyjny wykonywane są przez pacjenta pod kontrolą fizjoterapeuty. Poprzez określone, dość skomplikowane ruchy trakcji i retrakcji, przeprosty, rotacje i zgięcia pozwalają one redukować bóle szyi, likwidować ograniczenia ruchomości oraz niedowłady kończyn.

Diagnostyka dyskopatii szyjnej

Aby zdiagnozować zmiany zwyrodnieniowe w obrębie tego odcinka kręgosłupa, konieczna jest konsultacja u lekarza ortopedy. W tym celu wykonuje się badania takie jak:

• rezonans magnetyczny,
• tomografia komputerowa,
• badanie EMG (elektromiografia).

Leczenie dyskopatii szyjnej

Oprócz dopasowanych ćwiczeń leczenie dyskopatii szyjnej na wczesnych etapach rozwoju może obejmować również stosowanie leków przeciwzapalnych, przeciwbólowych i rozluźniających mięśnie. Jeśli nie przynosi to oczekiwanych rezultatów, konieczna może być leczenie operacyjne. Chirurgia kręgosłupa na odcinku szyjnym, w zależności od indywidualnych potrzeb, może obejmować częściowe lub całkowite usunięcie uszkodzonego dysku i zastąpienie go protezą. Stosowane są dwa typy protez: sztywne (usztywniające kręgi) oraz ruchome (pozwalające zachować ruchomość danego kręgu). Rodzaj implantu dobiera się pod kątem potrzeb każdego pacjenta.

Profilaktyka dyskopatii szyjnej

Warto pamiętać, że dyskopatii szyjnej w dużej mierze można zapobiegać. Trzeba zadbać o odpowiednią dawkę ruchu i higienę pracy przy komputerze, ograniczać czas spędzany przed smartfonem i telewizorem, a także pamiętać o wygodnym materacu i poduszce do snu. Kręgosłup będzie nam za to wdzięczny!