Woda w kolanie – przyczyny, objawy, leczenie

Autor: Redakcja ene-sport

Data publikacji: 10.12.203

Spis treści:

Woda w kolanie - przyczyny, objawy, leczenie
Czym właściwie jest woda w kolanie i skąd bierze się taki płyn?
Najczęstsze przyczyny wody w kolanie - kontuzje, urazy i przeciążenia
Inne czynniki mogące odpowiadać za obrzęk stawu kolanowego
Czym może skutkować wysięk w stawie kolanowym?
Na czym polega diagnostyka? Jakie badania się wykonuje?
Nieinwazyjne sposoby leczenia obrzęku - farmakologiczne i zachowawcze
Zabiegowe usuwanie nadmiaru płyny stawowego
Rola fizjoterapii w leczeniu wysięku w kolanie - kiedy umówić się do fizjoterapeuty?

Naturalne jest, że w kolanie znajduje się płyn stawowy, który pełni wiele istotnych funkcji. Natomiast stanem patologicznym jest nadmierna ilość takiej wydzieliny, określana potocznie jako woda w kolanie. Przyczyn wysięku może być wiele, ale zawsze objawy z nim związane wymagają konsultacji z lekarzem. Dowiedz się więcej na ten temat!

Woda w kolanie – przyczyny, objawy, leczenie

Naturalne jest, że w kolanie znajduje się płyn stawowy, który pełni wiele istotnych funkcji. Natomiast stanem patologicznym jest nadmierna ilość takiej wydzieliny, określana potocznie jako woda w kolanie. Przyczyn wysięku może być wiele, ale zawsze objawy z nim związane wymagają konsultacji z lekarzem. Dowiedz się więcej na ten temat!

Czym właściwie jest woda w kolanie i skąd bierze się taki płyn?

Kolano jest potocznym określeniem stawu kolanowego – największego i jednego z najbardziej skomplikowanych w ludzkim ciele, łączącym udo z podudziem. Przestrzenie w jamie stawowej wypełnione są płynem – mazią stawową wydzielaną przez błonę maziową. Płyn w kolanie składa się w większości z wody. Pozostałe jego elementy to m.in. kwas hialuronowy, białka, leukocyty, glikoproteiny, kwas mlekowy i fosfolipidy.

Optymalna ilość płynu stawowego (kilka mililitrów) jest niezbędna dla zachowania funkcji i ruchomości stawu. Do chrząstek nie docierają naczynia krwionośne czy płyny limfatyczne, dlatego to maź odpowiada za ich odżywienie. Stanowi ona również funkcje amortyzujące i ochronne. Jeśli natomiast płyn ten z różnych przyczyn wydzielany jest w nadmiarze i gromadzi się w torebce stawowej, mowa o wysięku płynu stawowego, potocznie określanym jako właśnie woda w kolanie.

Jak rozpoznać wysięk? Możliwe objawy wody w kolanie

Najczęściej pierwszym objawem zbierania się płynu w kolanie jest zwiększenie objętości tkanek. Zauważa się obrzęk, który w miarę narastania może powodować również inne dolegliwości, takie jak np.:

tkliwość i obrzęk tkanek w obrębie chorego stawu;
obrzęk widoczna głównie w przedniej części kolana;
niekiedy zaczerwienienie, pieczenie;
uczucie ucisku, czasem kłucie;
ból nasilający się zwłaszcza podczas ruchu;
w miarę zwiększenia obrzęku stawu kolanowego silny ból, także stały i niezależny od ruchu;
uczucie sztywności, ograniczenie ruchomości w stawie;
niekiedy całkowite uniemożliwienie poruszania chorą kończyną.

W przypadku urazu po wypadku objawem towarzyszącym opuchliźnie i dolegliwościom bólowym mogą być także zasinienie lub rany.

Najczęstsze przyczyny wody w kolanie – kontuzje, urazy i przeciążenia

Stawy kolanowe utrzymują ciężar całego ciała. Są wyjątkowo ruchome – poruszamy nimi wielokrotnie podczas wykonywania praktycznie wszystkich czynności – chodzenia, biegania, siedzenia. Tym samym jest to element narządu ruchu szczególnie narażony na urazy, kontuzje, stany zapalne lub przeciążenia, które jednocześnie są najczęstszymi przyczynami gromadzenia się wody w kolanie. Najczęstszymi urazami prowadzącymi do gromadzenia się wysięku w obrębie stawu są złamania kości, zerwania więzadeł i mechaniczne uszkodzenia chrząstki stawowej.

Na uszkodzenie struktur stawu kolanowego bardziej narażeni są sportowcy, zwłaszcza amatorzy jazdy na rowerze, biegania, piłki nożnej, narciarstwa czy innych ćwiczeń angażujących kończyny dolne. Ryzyko zmian wokół stawu wzrasta także u osób z nadwagą i otyłością, tych, które stronią od aktywności fizycznej, a także prowadzą siedzący tryb życia.

Inne czynniki mogące odpowiadać za obrzęk stawu kolanowego

Zdarza się, że przyczyną wysiękowego zapalenia stawu kolanowego są inne schorzenia narządu ruchu lub choroby ogólnoustrojowe. Do takich zalicza się m.in.:

zmiany zwyrodnieniowe,
reumatoidalne zapalenie stawów,
dnę moczanową,
choroby infekcyjne,
torbiele (cysty),
zmiany nowotworowe.

Czym może skutkować wysięk w stawie kolanowym?

Utrzymująca się woda w kolanie stanowi zagrożenie dla zdrowia i sprawności pacjenta – może prowadzić do naruszenia integralności stawu. Możliwą konsekwencją jest utrata zdolności poruszania kończyną, a nawet zanik mięśni ud. W części przypadków woda w kolanie zanika po kilku dniach, ale może też być niebezpieczna. Zawsze więc przy takim objawie należy udać się do lekarza. Wizyta u specjalisty bywa konieczna także w celu wykluczenia przyczyn chorobowych takiego stanu.

Na czym polega diagnostyka? Jakie badania się wykonuje?

Podejrzewając wysięk do stawu kolanowego, należy skonsultować się z lekarzem pierwszego kontaktu, ortopedą lub fizjoterapeutą. Aby zdiagnozować wodę w kolanie, specjaliście zwykle wystarcza badanie palpacyjne. Objaw taki jest dość charakterystyczny. Natomiast aby rozpoznać przyczynę takiego stanu lub sprawdzić rozległość obrażeń po urazie zwykle zaleca się wykonanie dodatkowych badań obrazowych, takich jak zdjęcie rentgenowskie (RTG), rezonans magnetyczny (MRI), czy USG. Lekarz może zalecić także badania laboratoryjne, ponieważ w części przypadków za wodę w kolanie odpowiadają schorzenia ogólnoustrojowe.

Nieinwazyjne sposoby leczenia obrzęku – farmakologiczne i zachowawcze

W większości przypadków leczenie wody w kolanie ogranicza się do stosowania leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych dostępnych bez recepty. Zwykle pomocne są też zimne okłady redukujące obrzęk. Do kolana można przykładać specjalne okłady dostępne w aptekach lub domowe kompresy. Wygodniejsze bywa jednak użycie żeli i maści redukujących opuchliznę. Aby ograniczyć gromadzenie się płynu i odciążyć kolano, można też zakładać bandaż elastyczny lub specjalne opaski uciskowe. Ważne jest, aby opatrunek taki był odpowiednio założony i nie ograniczał przepływu krwi przez tkanki.

Zabiegowe usuwanie nadmiaru płyny stawowego

Jeśli działania zachowawcze nie dają poprawy, w części przypadków konieczne okazuje się mechaniczne ściągnięcie nadmiaru płynu stawowego. Zabieg taki (punkcja) wykonywany jest w trakcie wizyty u lekarza, w znieczuleniu miejscowym. Polega on na wykonaniu niewielkiego nakłucia igłą wprost do stawu i odciągnięciu nadmiaru płynu strzykawką. W części przypadków po ściąganiu wody z kolana lekarz podaje również kortykosteroidy. Leki takie wprowadzane są w formie iniekcji bezpośrednio do stawu. W większości przypadków punkcja stawu pozwala na stosunkowo szybką, następującą w ciągu kilku dni poprawę.

Natomiast innych metod leczenia mogą wymagać stany po urazach czy objawy towarzyszące schorzeniom ogólnoustrojowym. Niekiedy zalecana jest artroskopia – zabieg polegający na usunięciu tkanek zmienionych chorobowo i rekonstrukcji uszkodzeń. Ważne jest więc, aby sposób postępowania dobierać w zależności od przyczyny.

Rola fizjoterapii w leczeniu wysięku w kolanie – kiedy umówić się do fizjoterapeuty?

W przypadku, gdy za gromadzenie się płynu w kolanie odpowiadają schorzenia narządu ruchu, często zaleca się wdrożenie fizjoterapii, która pomaga uniknąć ponownego gromadzenia się płynu i rozwoju stanu zapalnego. Różnego rodzaju masaże, zabiegi z zakresu fizykoterapii czy kinezyterapii bywają ważnym elementem odpowiedniego leczenia, wdrażanego pod okiem specjalisty po zalecanym okresie odpoczynku.

Źródła: