Niestabilność barku – dolegliwość narciarzy

Niestabilność barku to dolegliwość diagnozowana m.in. u sportowców amatorów oraz zawodowców, w tym u narciarzy. Polega ona na tym, że wchodząca w skład barku głowa kości ramiennej w trakcie ruchu nie utrzymuje się w panewce stawu, co objawia się m.in. bólem oraz charakterystycznym uczuciem poluzowania w barku. Niestabilność stawu barkowego musi być odpowiednio leczona – w innym wypadku grozi poważnymi zaburzeniami w funkcjonowaniu barku oraz problemami z innymi elementami układu ruchu.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie mogą być przyczyny niestabilności barku,
• jak się objawia ta dolegliwość,
• w jaki sposób leczy się niestabilność stawu barkowego.

Bark jest stawem kulistym, który umożliwia pełen zakres ruchów kończyną górną. Zarówno ze względu na swoją budowę, jak i codzienne obciążenia jest bardzo narażony na różnego rodzaju kontuzje i choroby. Jedną z nich jest niestabilność stawu barkowego – dolegliwość, w której przebiegu dochodzi do wypadania (wysuwania) głowy kości ramiennej z panewki stawowej.

Niestabilność barku – przyczyny

Niestabilność stawu barkowego bardzo często bywa wywoływana przez nagłe ciężkie urazy, będące efektem wypadków komunikacyjnych czy nieszczęśliwych upadków, np. podczas jazdy na nartach. Na skutek zwichnięcia głowy gości ramiennej w obrębie stawu ramiennego może dojść do różnych uszkodzeń, wśród których najczęstsze to:

• uszkodzenie Hilla-Sachsa,
• uszkodzenie obrąbka typu Bankarta,
• uszkodzenie typu SLAP,
• złamanie typu Bankarta,
• rozerwanie pierścieni rotatorów.

Są to urazy o charakterze ostrym. Zdarza się także, że do zwichnięcia głowy kości ramiennej dochodzi kilka razy w pewnym odstępie czasu – ten stan jest określany jako nawrotowa niestabilność stawu barkowego. Zazwyczaj jest to efekt nieprawidłowego zagojenia poprzednich urazów.

Niestabilność stawu barkowego – objawy

Ostra niestabilność barku – bezpośrednio po wywołującym ją urazie – objawia się silnym, bardzo dokuczliwym bólem podczas jakichkolwiek prób poruszania ręką. Bark jest obrzęknięty, a pacjent ma poczucie jego nieprawidłowego ułożenia, zwłaszcza pewnego rodzaju poluzowania w stawie. Zdarzają się również sytuacje, gdy bark nagle wyskakuje ze swojego miejsca i sam wskakuje do niego z powrotem.

Objawy tego typu należy bezzwłocznie skonsultować z lekarzem. Jeśli niestabilność stawu barkowego jest efektem bardzo poważnego urazu albo utrzymuje się przez dłuższy czas, może dawać powikłania w postaci uszkodzenia znajdujących się w kończynie górnej nerwów. Wówczas u pacjentów pojawiają się różnego rodzaju zaburzenia w funkcjonowaniu całej ręki, a nawet innych elementów układu ruchu.

Co na niestabilność barku? Ćwiczenia, leki, zabiegi chirurgiczne

Do postawienia diagnozy konieczne są szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne oraz badania obrazowe – zazwyczaj RTG (pozwala zobrazować wchodzące w skład barku kości) oraz rezonans magnetyczny (umożliwia zobrazowane mięśni, więzadeł, ścięgien i innych tkanek miękkich).

Dobór odpowiednich metod leczenia zależy od tego, jak bardzo zaawansowana jest niestabilność barku. Ćwiczenia wykonywane pod okiem fizjoterapeuty oraz specjalistyczne zabiegi (krioterapia, masaże, ultradźwięki) są zazwyczaj pierwszym elementem terapii – pozwalają one na poprawę stabilności stawu oraz wzmocnienie mięśni barku. Uzupełniająco stosuje się także leki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Ważne jest również unikanie aktywności fizycznej, która mogłaby spowodować pogłębienie się urazu.

Jeżeli leczenie zachowawcze nie przynosi oczekiwanych rezultatów, może być konieczny zabieg operacyjny. Artroskopia barku ma na celu rekonstrukcję rozciągniętych lub przerwanych więzadeł, które mają za zadanie utrzymywać staw w prawidłowej pozycji. W zależności od potrzeb lekarz może również naprawić uszkodzony obrąbek stawowy, a nawet dokonać przeszczepu kości. Po zabiegu wymagane jest unieruchomienie barku przez kilka tygodni, a później – odpowiednia rehabilitacja.